در آستانه برگزاری انتخابات مهم پیش رو، میخواهم توجه خوانندگان را به اهمیت «مشارکت فعال» و ضرورت بهرهگیری از حق شهروندی برای مشارکت در انتخاب مدیران کشور جلب کنم. بیگمان نوع نگرش و نگاه افراد و اقشار مختلف به این موضوع متفاوت و چه بسا بعضاً متناقض است ولی با تأمل در معنا و مفاد انتخابات در ایران میتوان به یک رویکرد مشترک نسبت به این مسأله حیاتی دست یافت.
انتخابات به گمان من یک جلوه بارز بهرهمندی از حقوق شهروندی در جامعه مدرن است. تردیدی نیست که جامعه ما از جهات زیادی مصداق یک جامعه مدرن یا متجدد به معنای نوین بودن ساز و کارها و فرایندهای جاری در عرصههای مختلف اجتماعی، فرهنگی و سیاسی آن است. نیازی به توضیح و تأکید نیست که مفاهیم اجتماعی مانند مدرنیته، دموکراسی، شهروندی و... مفاهیمی بسیط نیستند که تنها یک سطح و مصداق داشته باشند، بلکه پیچیدگی این مفاهیم موجب شده است که مصادیق، سطوح و جلوههای گوناگونی از نظامهای مدرن و دموکراتیک در عالم واقع شکل بگیرد، بهگونهای که شاید بتوان به تعداد جوامع مدرن و مردمسالار، نمونههای مختلف و متنوع مردمسالاری را برشمرد.
طبعاً در جامعه ما هم مردمسالاری ایرانی با ویژگیها و اقتضائات خاصی تجلی یافته است که سطح و میزانی از ویژگیهای تیپ ایدهآل دموکراسی را در خود دارد. آنچه در این میان مهم و ضروری است، حفظ این میزان و تلاش برای تقویت و تعمیق آن در چارچوب قانون، فرهنگ و واقعیتهای اجتماعی موجود است. بنابراین در انتخابات پیش رو که به هر حال تأثیری انکارناپذیر در تعیین مسیر و فرایندهای سیاسی و مدیریتی سالهای آینده از یک سو و تقویت یا تضعیف بنیانهای مردمسالاری موجود از دیگر سو دارد، آنچه مهم، ارزشمند و قابل دفاع است، مشارکت فعال و اثرگذار است نه بیتفاوتی و انفعال؛ این انفعال چه از سر بیانگیزگی و بیرغبتی باشد یا به دلیل عافیتطلبی یا انزواگزینی و یا به هر دلیل دیگری که به عدم مشارکت فعال و اثرگذار منجر شود، قابل دفاع به نظر نمیرسد، چون نه کمکی به بهبود شرایط کشور در کوتاهمدت خواهد کرد و نه در تحکیم بنیانهای ساختار مردمسالار که بستر قانونی و بیبدیل تحقق نظام جمهوری اسلامی و تداوم ثبات سیاسی کشور است، تأثیر مثبتی به جا خواهد گذاشت.