محدوده بیستون با یک هزار و ۶۵۰ هکتار وسعت و حریم ۳۶ هزار هکتاری، ارزش‌های تاریخی، طبیعی و زیست محیطی متنوعی دارد. وجود طولانی‌ترین کتیبه حجاری شده در بیستون و رمزگشایی خط میخی در جهان با استفاده از این کتیبه، محوطه تاریخی بیستون را در جهان بی‌نظیر کرده است؛ اما آنچه بیستون را در جهان معرفی می کند، کتیبه بزرگ داریوش است که به ۵۲۰ سال پیش از میلاد تعلق دارد.آثاری که در پرونده بیستون برای ثبت در فهرست میراث جهانی معرفی شده‌اند، شامل کتیبه بیستون، مجسمه هرکول، فرهاد سنگ‌تراش، بنای ساسانی، کاروانسرای ایلخانی، کاروانسرای بیستون، نقش برجسته بلاش، محوطه تاریخی پارتی و سراب بیستون هستند که به عنوان عرصه تاریخی با مرکزیت کتیبه بیستون پیشنهاد شده اند. بیست وهشت اثر ثبت شده در محدوده بیستون قرار دارند و کاوش‌های باستان‌شناسی این محدوده، سابقه سکونت در دشت بیستون را به ۷۰ هزار سال پیش برده که در این دوره، زندگی به صورت متوالی جریان داشته است. تاکنون مجموعه‌های تاریخی چغازنبیل (دوراونتاش)، تخت جمشید (پارسه، پرسپولیس) و میدان نقش جهان (میدان امام) هر سه در تاریخ ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۵۸ ، مجموعه تاریخی تخت سلیمان در تاریخ ۱۴ تیرماه ۱۳۸۲ ،پاسارگاد و منظر تاریخی و فرهنگی ارگ بم (پس از زلزله) هر دو در تاریخ ۱۶ تیرماه ۱۳۸۳ و گنبد سلطانیه در تاریخ ۲۴ تیرماه ۱۳۸۴ از ایران در فهرست میراث جهانی ثبت شده‌اند.
روزنامه همشهری- شنبه ۲۴ تیر ۱۳۸۵
