ساعاتی پیش از آن نیز درگیریها و حوادثی در سطح واشنگتن روی داده بود که گواهی اتفاقات مهیبتر چهارشنبهشب را میداد اولیویا بیورز خبرنگار سایت پولیتیکو که در محل حاضر بود، توئیت کرده بود: «پلیسها آماده واکنشاند اما ما از ترس به پشت دیوارها و میزها پناه بردهایم.» در همان زمان برخورد فیزیکی طرفداران ترامپ با پلیس ضد شورش شروع شده و کار به پرتاب گاز اشکآور کشیده شده بود. نگرانی زمانی اوج گرفت که پلیس برای دقایقی خود را از مهار بلوا عاجز نشان داد و هجوم ترامپیها خونبار شد. یکی از گزارشگران خبر از تیر خوردن و در نهایت کشته شدن یک زن معترض و مجروح شدن تعدادی از مأموران پلیس داده بود. در نهایت جمهوریخواهان مستقر در کنگره از ترامپ خواستند هواداران لجامگسیخته خود را جمع و به آنها توصیه کند که پایتخت را هرچه سریعتر ترک گویند. مایک گالاگر یک کهنهکار و ارتشی و جمهوریخواه میانهرو گفته بود: «از زمان اعزامم به عراق در سال 2007 صحنههایی با این میزان خشونت را در سطح شهرها ندیده بودم. با ترامپ است که هرچه سریعتر این بساط را جمع کند.» ترامپ البته به این درخواست در یکی دو ساعت اول ترتیباثر نداد ولی در نهایت توئیتی فرستاد و طی آن از تظاهرات کنندگان خواست قوانین محلی را پاس دارند و روبهروی پلیس نایستند و مسالمتآمیز عمل کند.
چنان پیغامی پوششی ناکافی بر نیات قبلی ترامپ بود زیرا وی آشکارا میخواست هوادارانش به «واشنگتن دیسی» بروند و «کنگره امریکا» را به هم بریزند. اجلاس کنگره اضافه بر مشخص کردن واپسین افراد راه یابنده احزاب دموکرات و جمهوریخواه به مجالس نمایندگان و سنا تأیید نهایی ریاستجمهوری جو بایدن یا انکار آن را هم فراهم میآورد. ترامپ در دو ماه اخیر به کرات مدعی شده بود که دموکراتها انتخابات را از وی و حزب جمهوریخواه ربودهاند و پیروزی بایدن جعلی است. ترامپ به این نیز اکتفا نکرده و ساعاتی قبل از بههم ریختن اوضاع در کنگره خطاب به طرفداران رادیکال خود در مقابل ضلع جنوبی کاخ سفید گفته بود: «سرقتی به این بزرگی هرگز در صحنه سیاست امریکا روی نداده بود. ما باید شهامت نفی این پروسه و احقاق حق را داشته باشیم.اگر من کمکی را میطلبم، برای هواداران ضعیفتر ما است وگرنه مشخص است که سیاسیون جمهوریخواه نیک میدانند که چه باید انجام بدهند و قدرت کافی دارند.» چنین رویکردها و پیامهایی در تمامی دوران چهار ساله زمامداری ترامپ رؤیت شده بود. اما عدهای اصرار داشتند که آن را نادیده بگیرند. حتی وقتی بسیاری از جمهوریخواهان قدیمی با اتخاذ سیاست سکوت خواهان پذیرش نتیجه انتخابات و تأیید ریاست جمهوری بایدن شدند، ترامپ با انواع اظهار نظرها و توئیتهای نفی کننده فضا را بهسوی تنشهای هرچه بیشتر سوق داده بود. عدهای در امریکا هنوز مدعیاند هرگونه تهاجمی به نهادهای سیاسی در این کشور از سوی مجامع غیررسمی و انجمنهای بومی میآید اما خطرات اصلیتر برخاسته از عملکرد مستقیم و مضر دو حزب بزرگ و اقدامات متنوع و خود خواهانه آنها به نظایر این احزاب در مسائل امنیتی- ملی است. وقتی که جو بایدن در واپسین ساعات شورش تأسفآور چهارشنبه شب و صبح پنجشنبه پیامی برای ملت امریکا فرستاد بهنظر میرسید که او نیز خواب مانده و از سیر حوادث عقب نگه داشته شده است. در گوشهای ازپیام او آمده بود: «این یک شورش واقعی و بزرگ علیه اصل دموکراسی و در نتیجه مذموم است و باید هرچه سریعتر برچیده شود. از این طریق و نظایر آن است که دموکراسیها فرو میپاشند.» بایدن نمیدانست که در همان زمان نیز پیامهای اجباری ترامپ در عین فراخوانی نیروهایش به عقبنشینی و پایان دادن به برخوردها هیچ نشانی از محکومیت خشونت نداشت. در این زمینهها فرقی در دیرفهم و غرضورز بودن سران هر دو حزب نیست.»
منبع: New Yorker